Kalfjes in de Creuse

Koetjes en kalfjes in de Creuse

Tijdens mijn dagelijkse dorpsronde kom ik een loopstal tegen. Dikwijls maakte ik hier een praatje met Alain, de boer van ons dorp. Als gevolg van een gruwelijk ongeval is dat verleden tijd. Zijn zoon die het boerenbedrijf voortzet, is te schuw voor een praatje. Bovendien is hij steevast gehaast. Daarom praat ik tegenwoordig met de […]

Onze boer

Onze boer

Wijlen Martin Bril schreef het al. Iedere Nederlander met een huis in Frankrijk heeft zijn eigen boer. Die wordt in sterke verhalen over het land van kazen, wijn en knoflook steevast aangeduid als onze boer. Ik vorm daar geen uitzondering op. Onze boer heet Alain. Liever gezegd: zo heette hij. Want sinds kort bezit God […]

Weg in de Creuse

Weg in de Creuse

Iedereen moet weg. We nemen kilometers file voor lief, want we willen weg. We hebben maling aan het virus, we moeten weg. Vakantie is religie. Dat laten we ons niet afnemen. ‘Ze’ pakken al zoveel van ons af, toch? Op zwarte zaterdag maak ik mijn doordeweekse wandeling. Drie traptreden de veranda af, naar links, de […]

Vakantievilla in de Creuse

Een uitzichtloze vakantievilla in de Creuse

Wat waren ze aimabel, Nathalie en Jean-Luc! Niets was ze teveel. Maar het wilde niet zomeren met hun vakantievilla in de Creuse. En van vriendelijkheid alleen, aangevuld met een paar verdwaalde toeristen, wat wij toch min of meer waren tijdens onze meerdaagse voettocht in 2001, kan een mens niet leven. “Excuus, excuus, excuus, sorry, het […]

Onderweg naar Toulx-Sainte-Croix

Op hete kolen naar Toulx-Sainte-Croix

Als we de berg naar Golgotha beklimmen, op weg naar Toulx-Sainte-Croix, zakt me de moed in mijn betonnen schoenen. In het gezin waarin ik driehonderd jaar geleden opgroeide, ver voor corona, hielden we meer van wandelen met de auto. Wat gaat het worden? Houd ik vol of wacht ik in de verdorde berm tot ik een […]

Het klooster van Bétête

Wachten op Klaas Vaak in het klooster van Bétête

Wandelen leidt soms tot opmerkelijke inzichten. Raak je eenmaal in een cadans, dan volgen je bedenksels hun eigen weg en vervliegt je tijdsbesef. Het voelt als de flow die ik vaak ervaar als ik me verlies in het tikken van een verhaal. Bij aankomst  in het sobere klooster van Bétête moest ik sterk denken aan een croque […]

Monnikenwerk in de Creuse

Monnikenwerk in de Creuse

Kerken, kloosters en kastelen. Samen vormen ze het erfgoed van een land of streek. Stilzwijgend vertellen ze hun verhalen over de geschiedenis, geduldig tellen ze de toeristen die zich aan hun pracht en praal vergapen. Ook in de Creuse vind je stenen getuigen van een ver verleden, al zijn de kloosters en kastelen er op […]

Herfst in de Creuse

Wandelend langs de Creuse komt de dichter weer tot leven

Dichtbegroeide bermen, snelstromende beken, weidevelden, bosschages. Het decor van de eerste etappe van onze voettocht naar de bron van de Creuse brengt de geest tot rust. We gaan op in het moment, maar kijken ook achterom, zo nu en dan. Naar de loop van de geschiedenis en de leegloop van de streek. Slenter mee.   […]

Falderappes in Crozant

Verval en nostalgie smelten samen in Crozant

In Crozant, waar onze meerdaagse omzwerving van 2001 begon, smelten verval en nostalgie samen. Dat drukt ons met de neus op de feiten. Alles is vergankelijk. Alleen het water dat opborrelt uit de granieten bodem van het Plateau de Millevaches stroomt eeuwig door en trekt zich van de tijd niets aan. Mijmer mee met mijn […]

In Fresselines, bij de buste van Monet

Een goed gesprek in Fresselines

Lichtjaren geleden, toen er nog geen vuiltje aan de lucht was en we mochten gaan en staan waar het ons beliefde, maakte ik een meerdaagse wandeling door de Creuse. De eerste dag was ik getuige van een opmerkelijk gesprek in Fresselines. Luistervink mee en lees deel twee van mijn reisverslag.     Uit een pittoresk […]

De Creuse

Naar de bron van de Creuse

Nooit maak ik verre reizen. Liever zoek ik het dicht bij huis. In de vriendelijke heuvels om ons heen, of in mijn herinnering. In een ver verleden, waarin alleen tandartsen en laboranten mondmaskers droegen, liep ik de blaren op mijn voeten. In de Creuse. Acht dagen achtereen, stroomopwaarts. Loop mee, zou ik zeggen.   In […]

In Mortemart

Een koude douche in Mortemart

Toen de Franse staat ons onlangs weer wat meer bewegingsvrijheid toestond – tot 100 km rond ons dorp, hemelsbreed – reden we op de eerste zonnige zondag naar Mortemart. Deze charmante plaats ligt in de Haute-Vienne, aan de voet van les Monts de Blond, een klein en niet te hoog bergmassief, vernoemd naar het gelijknamige […]

Licht in Saint-Goussaud

Er is weer licht… in Saint-Goussaud

Hoera, hoera, er is weer licht in Saint-Goussaud! Na de haast ondraaglijke zwaarte van het bestaan, die we gelaten over ons heen lieten gaan, mogen we weer lichtvoetig door het leven huppelen. Dinsdag 2 juni 2020. Een dag om niet licht te vergeten. We zijn weer welkom voor een glas. De voorgenomen begroetingskus blijft onwennig […]

Mode in de Creuse

Modemeisjes in de Creuse – trendy en duurzaam ineen

De modewereld schudt op zijn grondvesten. Klimaatverandering en kinderarbeid eisen hun tol. Spilzieke fashionchicks komen tot inkeer. De koopschaamte slaat toe. Maar gelukkig is daar dé gewetensusser van het nieuwe decennium: de kledingbibliotheek. Laat je niet gek maken! Kom liever eens inspiratie opdoen in de Creuse. Daar is de mode trendy en duurzaam ineen. Dankzij […]

De klokkentoren van Aubusson

De klokkentoren van Aubusson

Het is stil in Aubusson. De straten zijn verlaten. Het is eerste kerstdag, een serieuze familieaangelegenheid. De middag breng je door aan tafel. Wij niet. Wij bewaren de foie gras en oesters voor vanavond. Om de eetlust op te wekken ondernemen we een klim naar de klokkentoren van Aubusson. Aubusson is heel Frans. Franser bestaat […]

In Saint-Armand-de-Coly

In Saint-Armand de Coly is de herfst een feest

In mijn vorige leven zakte ik bij het verzetten van de klok prompt in een herfstdip. Sinds ik een natuurmens ben en het voorrecht smaak van wonen en leven in Frankrijk, vier ik het najaar. Zo bezochten we in opperbeste stemming de herfstmarkt in Saint-Amand de Coly. De timing was onfortuinlijk, want het was er […]

Paddenstoelen zoeken

Paddenstoelen zoeken

Paddenstoelen zoeken is een ernstige aangelegenheid in de streek waar ik woon. Zeg maar gerust: een existentiële kwestie waar Jean-Paul Sartre een puntje aan kan zuigen, ware het niet dat hij reeds jaren dood is. Zelf ben ik er niet goed in, in paddenstoelen spotten. Maar onze buurman is de absolute kampioen.   Langs mijn […]

Nieuwe hippies in restaurant La Lanterne in Saint-Gaussaud

De nieuwe hippies van Saint-Goussaud

Omhoog, omhoog. Naar de top van de berg. Voor een glas biologische wijn of een ambachtelijk biertje. Voor een sobere, doch smakelijke dis, bereid met ingrediënten uit de streek, voor een robuust bruin brood. Of voor niets anders dan een praatje. Ik breng een ode aan de nieuwe hippies van Saint-Goussaud.     Saint-Goussaud is […]

De vazen van Anduze

De fabuleuze vazen van Anduze

Een oudere dame kijkt geamuseerd toe hoe ik een foto maak van een aardewerken vaas. Of ik ze mooi vind, de vazen van Anduze, vraagt ze, als ik mijn camera laat zakken. Ja, erg mooi, zeg ik. Of ik de fontein al heb gezien, iets verderop, vraagt ze. Nee, die heb ik nog niet gezien. […]

De grotten van Lascaux

Beleven is het nieuwe zien in de grotten van Lascaux

Omdat ik sentimenteel van aard ben, ga ik graag naar hotels waar we al eens eerder sliepen. Zo boekten we laatst, vanwege het heerlijke zwembad in de parkachtige tuin, een kamer bij Le Relais du Soleil d’Or in Montignac. Het was tijdens de eerste hittegolf van dit seizoen, eind juni. In onze eigen tuin heerste […]

Voorgevel Grand Hotel Evaux

Grand Hotel Evaux

Onze kennismaking met de Creuse begon een kwart eeuw geleden in Evaux les Bains, in het oosten van het departement, grenzend aan de Auvergne. Een plaatselijke notaris zou ons meenemen op een reis langs diverse droomobjecten. De goede man hield kantoor in een wat groot uitgevallen schaftkeet op een schraal terrein, niet ver van de […]

Limoges-Bénédictines

Limoges-Bénédictins

Limoges-Bénédictins, vaak loop ik er even binnen als ik in de porseleinstad moet zijn. Niet dat ik er iets te zoeken heb, hoogst zelden hoef ik ergens heen, maar ik houd van de kalme dynamiek en verwachtingsvolle ambiance van middelgrote, Franse treinstations. Ook raak ik meteen in een reisstemming van het zoete melodietje dat voorafgaat […]

Herfst in Uzerche

In verleiding gebracht door uitzinnig herfstweer en een welluidende naam uit de Franse literatuur, maakten we onlangs een wandeling langs de oevers van de Vézère. Daar waar de rivier een mooie krul om Uzerche maakt, een stadje met opmerkelijk veel torens, gefundeerd op een stoere rots. Ook wel bekend als ‘de parel van de Limousin’. […]

Het geheugen van Arrènes

Het geheugen van Arrènes

‘Om de moed erin te houden en ziektes te voorkomen, moet je schoon op jezelf zijn. Met een schoon geboende huid heb je minder te lijden van hitte of kou en zijn je verwondingen minder erg.’ Een voortreffelijk advies. Meegegeven aan die duizenden jonge mannen die tussen 1914 en 1918  hun reis naar het einde […]

Een lichtpunt voor de dode zielen

Een lichtpunt voor de dode zielen

Noem het een ritueel. Rond Allerzielen onderneem ik de klim naar Saint-Goussaud, vijf kilometer van huis, op zevenhonderd meter hoogte. Over de slingerende bosweg, via het slaperige dorp Champegaud,  doe ik er een goed uur over om mijn eindhalte te bereiken: de Lanterne des morts. Vroeger werd in de top van de elegante dertiende-eeuwse toren […]

Een koopman in kennis

Wij komen graag in Villefranche-la-Rouergue. Om twee redenen. Allereerst is daar de weekmarkt. Elke donderdag, in alle vroegte, strijken kooplieden uit de wijde omgeving als duiven neer in het historische stadje in de Aveyron. Goedgemutst bouwen ze hun kramen op en stallen ze hun waren uit – etenswaren, wijnen uit de streek, bloemen, planten en […]

Nederlandse wijnen

Een krans voor Nederlandse wijn

Graag kom ik nog even terug op mijn laatste blog over de rivierkreeftjes. Bij de maaltijd, bereid door onze Franse buren, dronken we Nederlandse wijnen, een mousserende en een ‘gewone’ witte. Beide vielen zeer goed in de smaak bij onze tafelgenoten. Zij zijn redelijke kenners en genieters en waren er echt enthousiast over. Het is […]

Nederlandse wijn

Amerikaanse kreeft, Nederlandse wijn, Franse tafelgenoten

Of we straks écrevisses kwamen eten, rivierkreeftjes. Pierre, onze naaste buurman, sprak ons aan bij het tuinhek en toonde een emmer vol krioelende schaaldiertjes. Net gevangen. Het betrof de Amerikaanse soort, begreep ik, die eind negentiende eeuw in Europa terechtkwam en zich sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw in een razend tempo reproduceert. […]

In schone grond

In schone grond rust je beter

Wij hebben een jonge, ambitieuze burgemeester. Om te ontsnappen aan de waan van de dag kwam hij vanuit een drukke en dure Zuid-Franse stad deze kant uit. Hij kocht een oude boerenhoeve, stichtte een gezin en startte een biologisch geitenkaasbedrijf. De kaasjes zijn van onberispelijke kwaliteit. Je koopt ze bij hem ‘aan huis’ of op […]

Alambic

Het onverwoestbare optimisme van de dorpssmid

Ieder jaar gaan wij op 1 januari met oliebollen bij onze Franse buren langs. Dit is een tijdrovende aangelegenheid, want niemand laat ons vertrekken zonder een glaasje te hebben gedronken. De oude dorpssmid, André, is als laatste aan de beurt. Als ik aanklop klinkt er een flauw “éntrez”.   André zit in zijn fauteuil naast […]

De kleine prins

Maak de kleine prins in jezelf wakker

Achter de deur van kamer 32 van hotel Le Grand Balcon in Toulouse zit een bijzondere geschiedenis. In 1926 neemt Antoine de Saint-Exupéry hier zijn intrek. Het hotel is dan nog een eenvoudig familiepension. Kamer 32 staat op de Franse erfgoedlijst en is zeer gewild. Wij logeren in een andere kamer, maar mogen even naar […]

Tournedos Rossini

Tournedos Rossini – de ‘Cartier’ onder de hamburgers

Ik noem hem de Cartier onder de hamburgers: de tournedos Rossini, een onvoorwaardelijke klassieker uit de Franse keuken, vernoemd naar de grote Italiaanse operacomponist. Qua vorm en opbouw doet hij in alle opzichten aan de fastfood-evergreen denken, maar wat hij met je smaakpapillen doet, is van een andere dimensie. Je waant je in de zevende […]

Andouillette - daar zit een luchtje aan

Andouillette – daar zit een luchtje aan

De eerste keer dat ik met een vork in een andouillette prikte, wist ik niet wat me overkwam. De worst reet spontaan open en uit zijn brokkelige binnenste borrelde een obscure putlucht omhoog. Ik keek tersluiks naar mijn tafelgenote en zag hoe zij haar lekkernij met een duimdikke laag mayonaise aan het oog onttrokken had. […]

De Franse generaal Pichegru valt Nederland binnen

Dit is wat mijn moeder zei

Ik zie ze zo voor me. Mijn twee zussen, die, aan de eettafel gezeten, tegenover elkaar en met verbeten trekken, tegen wil en dank hun best deden zich de kunst van het blokfluitspel eigen te maken. Het was verplicht oefenen, minstens een uur per dag. En ik? Ik liet geen middel onbeproefd om ze tijdens […]

De kastanje

De kastanje, een vegetarische lekkernij

Neerploffende kastanjes zijn voor mij hét symbool van de vroege herfst. Ik kan mijn lol op, want mijn huis is omgeven door kastanjebomen en de bijbehorende streekgeschiedenis is met kastanjes doorspekt. De châtaigne hoort bij de Creuse zoals de fois gras bij de Dordogne. En nu we het toch over eten hebben: de kastanje is […]

Pétanque in Breve

‘Ik heb er de ballen niet voor’

Na het middagmaal klonteren ze samen op het Square de la Légion d’Honneur, waar Brive-la-Gaillarde haar gevallen zonen herdenkt. Niet om iets of iemand te eren, maar voor een ander ritueel. Ze zijn hier voor hun dagelijkse spelletje petanque. Ik kan het niet bewijzen, maar durf mijn strooien hoed eronder te verwedden dat zich op […]

Josephine Baker in vol ornaat

Ook Josephine Baker had een droom

Stuur vandaag een zwarte vrouw in een bananenrokje het podium op en de wereld zal je vierendelen. De zwarte pietendiscussie zal verstommen, het debat over ons donker gekleurde slavernijverleden zal verbleken. Hoe anders was dat in 1925, als Josephine Baker in de roemruchte Folies Bergère in Parijs haar debuut maakt, aanstootgevend schaars gekleed voor die […]

Nog even niet

Na diverse stemmige, traditionele begrafenissen, steevast met de bijbehorende poppenkast van een katholieke afscheidsdienst op dorpsniveau, woonde ik van de week mijn eerste Franse crematie bij. De plechtigheid betrof een 74-jarige buurman die de laatste jaren als een dolende ziel door ons dorp spookte, geteisterd door Parkinson en Alzheimer. De dood komt meestal te vroeg, […]

Gabriels tuin

Wat is kunst?

Als we vanaf de Atlantische kust huiswaarts keren, nemen we bij voorkeur de Route Départemental. Je doet er wat langer over, maar de kans op een aardig restaurant voor de middag is het grootst. En je komt nog eens wat tegen. Zo stuitten we onlangs op de Jardin de Gabriel. Achter een verwaarloosd hek bevindt […]

De kippen van Cieux

De kip of het ei?

Het ene ei is het andere niet. Het oordeel van de keurmeesters kan de reputatie van een kip vernietigen. Dan wacht de pan. Zo blijkt in Cieux, tijdens een kippenfeest voor ingewijden. Ik mocht erbij zijn en kijk voortaan met andere ogen naar mijn ochtendeitje. ‘Racekippen’, dacht ik nog We zijn in Cieux, in de […]

Lelijke Eend

Een Nederlandse eend in de Franse bijt

Eens per jaar, in de zomer, is Ahun in de Creuse een charmant trefpunt voor verstokte liefhebbers van de Lelijke Eend. Je weet wel, dé plattelandsauto en hét symbool van Frankrijk. Er zijn er bijna vier miljoen van gemaakt, de besteleend niet meegerekend. Lelijke eendjes aan de waterkant De manifestatie, 2CV en Fête genaamd, speelt […]

Het huisje met de blauwe luiken

Het huisje met de blauwe luiken

Mijmerend loop ik langs het huisje met de blauwe luiken. Het is zo’n huisje zoals schoolkinderen huisjes tekenen. Franse schoolkinderen. Huizen in Nederland hebben zelden luiken. Dit huisje heeft ze wel. Ze zijn helder blauw. Het huisje ligt aan de rand van ons dorp, verscholen in het groen, achter de moestuin van Annie Peyrat die […]

Gruwelen in de Creuse

Een authentiek Creusoiser boerderijtje

De jongeman deed zijn best om de zaken zo voordelig mogelijk voor te stellen. Mij charmeerde het keurig gewitte boerderijtje wel, maar mijn vrouw leek te huiveren. Ze stond als aan de grond genageld en zei toen ik even omkeek: ‘Ik wil hier weg, nu.’ Ze zag lijkbleek. Ik mompelde wat excuses naar de jongeman […]

De kapel van Sainte Énimie

De lepraprinses

In de geest van het paasfeest leggen we in de Lozère, het thuisdepartement van de vermaarde Cévennes, een kruisweg af naar een kleine kapel die is gewijd aan de heilige Énimie. Het is letterlijk én figuurlijk een kruisweg. Letterlijk, omdat 12 ijzeren kruizen het steile pad markeren. Figuurlijk, omdat het voor een man van mijn […]

Victor, l'enfant sauvage de 'aveyron

In de aap gelogeerd

Twee maanden geleden troffen houthakkers in een woud in India een verwilderd meisje aan. Onlangs pikten de Nederlandse media het nieuws op. Ik dacht meteen aan een beeld dat ik eens tegenkwam in een dorp in de Aveyron in Zuid-Frankrijk. Op de sokkel stond Victor, Enfant Sauvage de l’Aveyron, gevangengenomen in St. Sernin/Rance, op 8 […]

Ambachtelijkheid en volkskunst in Masgot

Ik houd van mensen die hun hele leven wijden aan de vervolmaking van hun vaardigheden. Neem François Michaud. Hij deed niets liever dan in graniet bikken en ontwikkelde zich van steenhouwer tot beeldhouwer. Een verhaal uit de Creuse. Het dorp Masgot, niet ver van Guéret, waar de prefectuur zetelt, onderscheidt zich in één opzicht van […]